CZARTORIA
Wieś położona na wschodnim skraju gminy Miączyn, na pograniczu Kotliny Hrubieszowskiej i Działów Grabowieckich.
Miejscowość powstała w I połowie XIX wieku pod nazwą Konstantynówka.
W 1845 roku istniała tu karczma. W 1824 roku wieś należała do Feliksa Świdzińskiego. Pod koniec XIX wieku Czartoria należała do gminy Miączyn i parafii Grabowiec. Według spisu z 1921 roku liczyła 174 mieszkańców.
W 1933 roku wybudowano tutaj drewnianą kaplicę, która istnieje do dziś.
Sołectwo posiada utwardzoną-asfaltowa drogę łączącą ją ze Świdnikami.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku wieś Czartoria liczyła 105 mieszkańców, natomiast na 31 grudnia 2005 roku 102 mieszkańców.
Obecnie miejscowość (stan na 12.02.2024 r.) liczy 57 mieszkańców.
Wykaz sołtysów miejscowości Czartoria od 1972 roku
Lp. | Imię i Nazwisko sołtysa | okres urzędowania |
---|---|---|
1 | Stanisław Bartnik | 1972 r – 1980 r. |
2 | Ryszard Kołodziej | 1980 r. – 1988 r. |
3 | Jan Marcyniuk | 1988 r. – 1992 r. |
4 | Ludomir Jagusiak | 1992 r. – 1994 r. |
5 | Leszek Buczak | 1994 r. 2007 r. |
6 | Anna Buczak | 26.07.2007 r. – 15.02.2019 r. |
7 | Krzysztof Kozak | 15.02.2019 r. – 30.06.2023 r. |
8 | Anna Buczak | 31.07.2023 r. – nadal |
FRANKAMIONKA
Wieś położona na południowo-wschodnim skraju gminy Miączyn, nad rzeką Siniochą, obrębie Kotliny Hrubieszowskiej.Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1827 roku, kiedy spis notował ją w powiecie hrubieszowskim i parafii Grabowiec.
Frankamionka liczyła wówczas 10 domów i 53 mieszkańców. W 1839 roku na mapie Kwatermistrzowskiej miejscowość zaznaczono jako Majdan Koniuski i należała wówczas do Aleksandra Kruzensterna, dziedzica z Horyszowa i Koniuch.
Pod koniec XIX wieku tutejszy folwark wchodził w skład dóbr Horyszów. 23 marca 1944 roku ponad stu-osobowa bojówka Ukraińców z sąsiedniej wsi Łotów napadła niespodziewanie na Frankamionkę. Podczas ataku zamordowano 18 mieszkańców i spalono większą część wioski, w tym budynek szkoły. Na pomoc mieszkańcom przyśpieszyli partyzanci z oddziału „Wiklina”, którzy przepędzili Ukraińców zabijając 4 napastników.
Sołectwo posiada utwardzoną-asfaltowa drogę łączącą wieś z Koniuchami i Hostynnem, gm. Werbkowice. We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku wieś Frankamionka liczyła 88 mieszkańców, natomiast na 31 grudnia 2005 roku 82 mieszkańców.
Aktualnie (stan na 12.02.2024 r.) miejscowość liczy 53 mieszkańców.
Wykaz sołtysów miejscowości Frankamionka od 1972 roku
Lp. | Imię i Nazwisko sołtysa | okres urzędowania |
---|---|---|
1 | Henryk Cisek | 1972 r – 1980 r. |
2 | Władysław Głowacki | 1980 r. – 17.12.1990 r. |
3 | Roman Kliszcz | 17.12.1990 r. – 09.01.1994 r. |
4 | Danuta Serafin | 10.01.1994 r. – 15.04.2007r. |
5 | Stanisław Hrycuniak | 16.04.2007 r. – 11.03.2021 r. |
6 | Marcin Hrycuniak | 24.03.2021 r. – nadal |
GDESZYN
Wieś położona na północno wschodnim skraju gminy Miączyn, w obrębie Działów Grabowieckich. Pierwsza wzmianka o miejscowości występuje w roku 1394, kiedy znalazła się w nowo utworzonej parafii grabowieckiej. Wówczas wieś należała do księcia mazowiecko-bełskiego Ziemowita IV.
W akcie erekcyjnym parafii Grabowiec z 1431 roku umieszczony jest zapis o wsi Gdeszyn. Przed rokiem 1468 Gdeszyńscy (właściciele Gdeszyna) ufundowali kościół i parafię łacińską w Gdeszynie, do której należała także wieś Honiatycze.
W 1845 roku we wsi istniała karczma. Pierwsza cerkiew unicka w Gdeszynie powstała w 1671 roku. Drugą cerkiew na miejscu poprzedniej wybudowano na początku XIX stulecia. W 1896 roku wybudowano w Gdeszynie następna cerkiew drewnianą, jednonawową.
W 1921 roku biskup lubelski erygował tu parafię rzymskokatolicką, a dotychczasową cerkiew rekoncyliował na kościół.
W roku 1915 podczas walk żołnierzy austriackich i rosyjskich wieś została niemal całkowicie spalona. Spłonęła wówczas miejscowa szkoła, ocalała jedynie drewniana cerkiew i muorwany magazyn zbożowy.we wsi znajduje się oprócz cmentarza rzymskokatolickiego cmentarz z okresu I wojny światowej złożony z 408 mogił indywidualnych i 70 zbiorowych.
W latach 1920-1939 istniały we wsi zakłady mleczarskie należące do Spółdzielni Mleczarskiej. Podczas okupacji w 1943 roku hitlerowcy zorganizowali dwie pacyfikacje wsi pod pretekstem kary za pomoc udzieloną partyzantom przez mieszkańców. Ogółem zabili ok. 68 osób i spalili ok. 120 gospodarstw oraz wiatrak. W roku 1952 utworzono we wsi Spółdzielnię Prodkucyjną, przekształconą po kilku latach na Kółko Rolnicze, a następnie w Międzykółkową Bazę Maszynową.
W 1954 roku powstała Gromada Gdeszyn, ale w roku 1961 została zlikwidowana , a Gdeszyn przyłączono do Gromady W Hostynnem. W 1956 roku wieś została zelektryfikowana.
W latach 1933-1943 proboszczem w Gdeszynie był ks.Zygmunt Pisarski. Zginął śmiercią męczeńską z rąk Niemców nie chcąc wydać miejscowych komunistów, swoich prześladowców.
W 1999 roku Papież Jan Paweł II wśród 108 męczenników beatyfikował także ks. Zygmunta Pisarskiego.
Wieś posiada utwardzoną-asfaltowa drogę łączącą ją z Horyszowem oraz Zaborcami, gm.Trzeszczany.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku wieś Gdeszyn liczyła 188 mieszkańców, natomiast na 31 grudnia 2005 roku 195 mieszkańców.
Aktualnie (stan na 12.02.2024 r.) miejscowość liczy 119 mieszkańców.
Wykaz sołtysów miejscowości Gdeszyn od 1972 roku
Lp. | Imię i Nazwisko sołtysa | okres urzędowania |
---|---|---|
1 | Aleksander Kupiec | 1972 r – 1980 r. |
2 | Stanisław Droździel | 1980 r. – 1988 r. |
3 | Wacław Karpiuk | 1988 r. – 1998 r. |
4 | Jan Szymula | 1998 r. – 23.01.2007 r. |
5 | Paweł Piekaroś | 23.01.2007 r. – 03.08.2009 r. |
6 | Wojciech Szmit | 23.08.2009 r. – 22.01.2015 r. |
7 | Barbara Piekaroś | 22.01.2015 r. – 31.05.2016 r. |
8 | Jan Szymula | 09.06.2016 r. – 04.10.2020 r. |
9 | Agnieszka Sobczuk | 04.10.2020 r. – nadal |
GDESZYN-KOLONIA
Miejscowość położona na wschodnim skraju gminy Miączyn, na pograniczu Kotliny Hrubieszowskiej i Działów Grabowieckich. Gdeszyn-Kolonia powstała w latach 1918-1920, kiedy prowadzono parcelację majątku Gdeszyn. W 1921 roku Gdeszyn-Kolonia liczyła 61 domów i 400 mieszkańców.
W grudniu 1957 roku wieś została zelektryfikowana.
Wieś posiada utwardzoną-asfaltowa drogę łączącą ją z Horyszowem oraz Zaborcami, gmina Trzeszczany.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku wieś Gdeszyn Kolonia liczyła 334 mieszkańców,natomiast na 31 grudnia 2005 roku 336 mieszkańców.
Aktualnie (stan na 12.02.2024 r.) miejscowość liczy 188 mieszkańców.
Wykaz sołtysów miejscowości Gdeszyn-Kolonia od 1972 roku
Lp. | Imię i Nazwisko sołtysa | okres urzędowania |
---|---|---|
1 | Stanisław Luchowski | 1972 r – 1980 r. |
2 | Mieczysław Droździel | 1980 r. – 1988 r. |
3 | Jan Wrębiak | 1988 r. – 2002 r. |
4 | Henryk Krzyszczuk | 2002 r. – 24.07.2007 r. |
5 | Joanna Domalewska | 26.08.2007 r. – 10.02.2008 r. |
6 | Dorota Szeremeta | 10.02.2008 r. – nadal |
HORYSZÓW
Wieś położona na wschodnim skraju gminy Miączyn, w obrębie Kotliny Hrubieszowskiej.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1394, kiedy weszła w skład utworzonej łacińskiej parafii w Grabowcu. W 1838 roku Horyszów należał do Aleksandra von Kruzensterna, pułkownika jazdy cesarsko-rosyjskiego (pomnik znajduje się na cmentarzu parafialnym).
Pierwsza wzmianka o cerkwi pochodzi z roku 1533. W 1759 roku drewniana cerkiew parafialna p.w.Przemienienia Pańskiego należała do dekanatu chełmskiego. W 1840 roku w skład unickiej parafii wchodziły: Horyszów i Koniuchy. W 1809 roku wybudowano z cegły murowaną cerkiew, która istnieje do dziś, przejęta na kościół rzymskokatolicki.
Od 1875 roku do I wojny światowej była w Horyszowie parafia prawosławna. W 1919 roku cerkiew została rekoncyliowana na filialny kościół rzymskokatolicki w Gdeszynie. Do 1915 roku była we wsi gmina.
31 sierpnia 1920 roku na polach Horyszowa i Hostynnego rozegrała się bitwa 2-go batalionu 30 Pułku Strzelców Kaniowskich z kawalerią S.Budionnego. Polscy żołnierze dwukrotnie odpierali zmasowany atak kawalerii sowieckiej. Dopiero za trzecim razem, kiedy Polakom zabrakło amunicji, ulegli wielokrotnie liczniejszemu wrogowi. Ich ciała spoczywają przy Szkole Podstawowej w Hostynnem, gdzie w 1932 roku postawiono pomnik.
W Horyszowie od 1929 roku istniała olejarnia, zlewnia mleka, młyn. Podczas okupacji 22 lipca 1943 roku Niemcy wysiedlili polską ludność z Horyszowa, a na jej miejsce zasiedlili Niemców z Rumunii, Jugosławii i Bułgarii.
Po wyzwoleniu w 1944 roku majątek dworski został upaństwowiony, ziemię przejęła wówczas Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, zaś budynek dworski rozebrano, a materiał przeznaczono na budowę szkoły we Frankamionce. Wieś zelektryfikowano w 1960 roku. W latach 1960-1965 powstała we wsi filia POM-u w Gozdowie, w 1964 roku klubokawiarnia, a w 1959 gospoda pod nazwą „Promyk”.
Wieś położona jest przy drodze krajowej Zamość – Hrubieszów. Posiada połączenie drogowe z Koniuchami, Gdeszynem, Horyszowem-Kolonią.
W Horyszowie istnieje Ochotnicza Straż Pożarna, która funkcjonuje w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku wieś Horyszów liczyła 546 mieszkańców, natomiast na 31 grudnia 2005 roku 555 mieszkańców.
Aktualnie (stan na 12.02.2024 r.) miejscowość liczy 388 mieszkańców.
Wykaz sołtysów miejscowości Horyszów od 1972 roku
Lp. | Imię i Nazwisko sołtysa | okres urzędowania |
---|---|---|
1 | Władysław Maśluszczak | 1972 r – 1980 r. |
2 | Leokadia Bartnik | 1980 r. – 1982 r. |
3 | Zygfryd Biernacki | 1982 r. – 1988 r. |
4 | Bogdan Łuciak | 06.12.1988 r. – 18.02.2019 r. |
5 | Jakub Rubacha | 18.02.2019 r. – nadal |